مالیات حقوق یکی از بارزترین و رایج‌ترین انواع مالیات در کشور است.

طبق ماده 86 قانون مالیات‌های مستقیم مالیات بر حقوق جز مالیات‌های تکلیفی محسوب می‌شود. (مالیات تکلیفی یعنی شناسایی مبلغ و پرداخت مالیات حقوق پرسنل به عهده پرداخت‌کننده حقوق (کارفرما) است و پرسنل در قبال مالیات بر درآمد حقوق وظیفه‌ای ندارند.) شرکت‌ها می‌توانند به کمک نرم افزار حقوق و دستمزد، به راحتی محاسبه مالیات حقوق را انجام دهند.

نرخ مالیات با توجه به میزان درآمدی که کارمند یا کارگر دارد تعیین می‌شود. برای تعیین نرخ مالیات بر درآمد در ابتدا مقدار حقوقی که معاف از مالیات است مشخص می‌شود. برای مثال حداکثر حقوق معاف از مالیات برای سال 1401 برابر با پنج میلیون و ششصد هزار تومان تعیین شده است. سقف معافیت مالیاتی موضوع ماده ۸۴ قانون مالیات‌های مستقیم مصوب در سال 1401 سالانه ششصد و هفتاد و دو میلیون (۶۷۲,۰۰۰,۰۰۰) ریال تعیین شد.

میزان  مالیات حقوق در هر سال متفاوت بوده و طبق بخشنامه‌هایی به کلیه کارفرماها و بنگاه‌های اقتصادی اعلام می‌شود و آن‌ها باید مالیات تعلق گرفته به حقوق و مزایای کارکنان خود را کسر کرده و به حساب مشخص شده وزرات امور اقتصادی و دارایی واریز نمایند.

سازمان امور مالیاتی جداول محاسبه مالیات حقوق را در ابتدای سال مشخص می نماید و تمامی کارفرماها می بایست مالیات حقوق را طبق جدول محاسبه و پرداخت نمایند. این جدول به صورت پلکانی است و با افزایش درآمد، میزان مالیات حقوق نیز افزایش می یابد.

کارفرمایان موظف می‌شوند قبل از پرداخت حقوق کارگران خود مالیات تکلیفی آن را کسر کرده و باقی مانده حقوق را به حساب آن‌ها واریز نمایند.

تمام کسانی که به هر شکلی مشغول به کار هستند و حقوق دریافت می‌کنند و برای آن‌ها بیمه تامین اجتماعی لحاظ شده است، باید بخشی از حقوق دریافتی خود را به عنوان مالیات حقوق به وزرات اقتصاد و دارایی پرداخت نمایند. این قانون شامل کلیه مشاغل و افرادی می‌گردد که حقوق دریافت می‌کنند و برای آن‌ها بیمه رد می‌شود.

با توجه به الزام پرداخت مالیات طبق قوانین کشوری و مالی، اشخاص حقوقی و حقیقی از جمله کارفرمایان باید در موعد مقرر نسبت به ارسال لیست مالیات حقوق  اقدام نمایند. کوتاهی در پرداخت مالیات حقوق  منجر به جریمه های سنگین تری خواهد شد.

برای ارسال لیست مالیات حقوق و دستمزد باید کارهای زیر را انجام دهید:

1. ابتدا باید به سامانه salary.tax.gov.ir  مراجعه کرده و با وارد کردن نام کاربری و کلمه عبور  وارد پورتال خود شوید. پس از ورود می توانید فهرست حقوق و فهرست حقوق جدید را انتخاب کنید.
2. پس از گذراندن مرحله ی اول جهت ارسال لیست مالیات حقوق، در این قسمت فیلدهای مربوط به ماه، حوزه عملیاتی، نام و نوع لیست برای شما نمایش داده می شود، که باید آن ها را تکمیل کنید. (نام حوزه مالیاتی به صورت پیش فرض دست بندی شده است، از میان آن ها حوزه عملیاتی برای ارسال لیست مالیات حقوق انتخاب کنید).

1. نوع لیست ارسال لیست مالیات دستمزد که شامل: اصلی، الحاقی و اصلاحی است را انتخاب کنید. اگر ارسال آن برای اولین بار بود گزینه اصلی را انتخاب می کنیم. در صورتی که بخواهیم لیست قبلی را تصحیح نمائیم یا تغییراتی در آن لحاظ نمائیم از گزینه الحاقی اسفاده می کنیم. در آخر اگر فایلی که ماه قبل ارسال داشته ایم و ثبت نهایی شده است به صورت کلی اشتباه بود و ایراد داشت، گزینه اصلاحی را انتخاب می کنیم.

4.بعد از محاسبه مالیات حقوق و ارسال لیست؛ به قسمت قبض مراجعه نمائید، بعد از انتخاب ماه قبض مربوطه را صادر و به صورت انلاین پرداخت نمائید. (بعد از اتمام کار می توانید فیش مربوط به آن ماه را ذخیره کنید یا پیرینت بگیرید.)

تعریف حق بیمه

برای اینکه شاغلان بتوانند از مزایای بیمه تامین اجتماعی استفاده نمایند، باید به صورت ماهیانه مبلغی تحت عنوان حق بیمه به سازمان تامین اجتماعی پرداخت نمایند. واریزی حق بیمه باید از طریق ارسال لیست بیمه حقوق توسط کارفرما (پس از رد کردن لیست بیمه) صورت گیرد. البته بخشی از مبلغ حق بیمه توسط بیمه شده و بخشی دیگر نیز نیز توسط کارفرما پرداخت می شود. (میزان حق بیمه ۳۰ درصد دستمزد دریافتی کارگر می‌باشد که از این مبلغ 23 درصد را کارفرما پرداخت می نماید و 7 درصد مابقی را بیمه شده پرداخت می نماید).

وجوه مشمول کسر حق بیمه

تمام وجوه و مزایای نقدی و یا غیرنقدی مستمر که تحت هر عنوان به صورت مزد، حقوق، کارمزد و یا کارآموزی در مقابل کار به بیمه شده پرداخت می‌گردد، مشمول کسر حق بیمه است. بنابراین پرداختی‌های زیر مشمول کسر حق بیمه می‌باشد:

• مزدشغل روزانه
• مزایای مستمر شغلی (بن و مسکن)
• اضافه کار
• حق‌الزحمه
• نوبتکاری
• فوق‌العاده کارهای سخت و زیان‌آور
• حق حضور در جلسات
• کار شب و فوق‌العاده کشیک
• مزد ایام تعطیل و مرخصی
• کمک هزینه مسکن
• پاداش مستمر
• دریافتی افرادی که به طور کارمزدی به کار اشتغال دارند
• دریافتی کارآموزان(در مواردی که افراد جهت یادگیری مشاغل در کارگاه‌ها وجهی دریافت می‌کنند.)
• ایاب و ذهاب کارکنان که به صورت ماهیانه برای رفت وآمد به محل کار و منزل پرداخت می‌شود.

لیست بیمه چیست؟

لیست بیمه تامین اجتماعی ، لیستی است که شامل سوابق بیمه ای کارگران و کارمندان  از قبیل نام و کد ملی کارکنان، دستمزد روزانه، دستمزد ماهانه، مزایای مشمول بیمه، حق بیمه سهم کارگر و کسورات می شود، که در سازمان یا موسسه ای مشغول به فعالیت هستند و توسط کارفرما در لیست بیمه درج می شود.

تمامی افرادی که نامشان در فهرست بیمه تامین اجتماعی قرار دارد باید به صورت ماهیانه مبلغی را بابت حق بیمه ای، به منظور برخورداری از مزایای بیمه تامین اجتماعی؛ پرداخت نمایند.

در پایان هر ماه کارفرما 7% از حقوق کارگر و کارمند خویش را به منظور واریزی حق بیمه کسر می نماید و 23% سهم خویش را هم به آن اضافه می نماید. در نهایت پس از ارسال لیست بیمه توسط کارفرما مبلغ نهایی بیمه را کارفرما در سامانه اداره بیمه پرداخت می کند.

تهیه لیست بیمه تامین اجتماعی

برای تهیه و رد کردن لیست بیمه، ابتدا باید کارفرمایان در سامانه تامین اجتماعی ثبت نام نمایند. پس از دریافت کد کارگاهی و اختصاص دادن نام کاربری و رمز عبور، باید با استفاده از نرم افزار ارسال لیست بیمه تامین اجتماعی اطلاعات کارگران و کارمندان را در برنامه ثبت نمایند.

نرم افزار ارسال لیست بیمه تامین اجتماعی را می توانید از طریق سایت http://www.tamin.ir دانلود نمایید و پس از نصب نرم افزار ، برنامه را اجرا، سپس بر روی منوی « اطلاعات پایه » کلیک و گزینه «مشخصات کارگاه» را انتخاب نمائید. سپس اطلاعات پایه و مشخصات کارکنان را وارد نمایید.

برای ارسال لیست بیمه، اطلاعات ثبت شده را در زمان معین شده به صورت اینترنتی از طریق سایت سازمان تامین اجتماعی بارگذاری و ارسال نمایند. همچنین می توانید از نرم افزار حقوق و دستمزد استفاده نمائید. نرم افزار حقوق و دستمزد میزان علاوه بر اینکه لیست بیمه حقوق را در اختیارتان می گذارد دیسکت بیمه قابل بارگزاری در سامانه تامین اجتماعی را نیز در اختیار کارفرمایان میگذارد و روند تهیه و ارسال لیست بیمه را آسان نموده است.

همان طور که بیان شد برای تهیه لیست بیمه تامین اجتماعی از دو طریق می توان اقدام نمود ::

1. تهیه و ارسال لیست بیمه از طریق سامانه ir
2. تهیه لیست از طریق نرم افزار و ارسال آن از طریق سامانه تامین اجتماعی

طریقه رد کردن لیست بیمه

زمانی وجود دارد که شما قصد دارید بدون نرم افزار؛ لیست بیمه را به سازمان تامین اجتماعی ارسال نمایید. برای رد کردن لیست بیمه بدون نرم افزار طبق مراحل زیر عمل می کنیم:

• برای رد کردن لیست بیمه در وهله ی اول وارد پرتال سازمان تامین اجتماعی به آدرس اینترنتی ir می شوید.
• سپس کد ملی و کلمه عبور کارفرما و یا نماینده قانونی ایشان، که قبلا به اشخاص از طریق پیامک ارسال شده است را وارد می نمایید.
• پس از ورود به سامانه ارسال اینترنتی لیست بیمه از منوی «عملیات لیست بیمه» گزینه «بارگذاری لیست بیمه» را انتخاب کنید.
• در پنجره ی باز شده اطلاعاتی از قبیل نام، کد کارگاه و شعبه تامین اجتماعی مربوط به کارگاه خود را مشاهده خواهید کرد. برای رد کردن لیست بیمه باید تمام اطلاعات را با جزئیات مشاهده و مورد بررسی قرار دهید و اگر نیاز به اصلاح داشت، اصلاحات لازم را انجام دهید.
• پس از اطمینان از درستی اطلاعات، فایل اطلاعات ماهیانه کارگاه و اطلاعات ماهیانه بیمه شدگان را که در طی ماه جاری اتفاق افتاده است را بارگذاری و آپلود کنید.
• در نهایت پس از گذراندن مراحل بالا، برای رد کردن لیست بیمه روی گزینه بارگذاری کلیک و لیست بیمه ارسال می شود.

در ادامه نحوه محاسبه بیمه و مالیات را در نرم افزار حقوق و دستمزد میزان آموزش داده می شود:

1.ابتدا باید جدول مالیاتی را طبق نرخ مالیات حقوق که از سوی اداره امور مالیاتی درهر سال مشخص می شود تعریف کنیم. در این نرم افزار شما می توانید از هر دو روش محاسبه ماهیانه و سالیانه استفاده کنید، در صورت استفاده از روش سالیانه مالیات بر اساس معافیت سالیانه حساب می شود.

2.بعد از مشخص نمودن مقادیر مالیات در قسمت حکم حقوقی آیتم مالیات و بیمه را انتخاب، سپس درصد سهم بیمه کارفرما و بیمه شده را مشخص میکنیم بعد از پر کردن آیتم های دیگر حکم را ذخیره می کنیم.

3. در قسمت کارت ساعت، بعد از انتخاب ماه مورد نظر کارکرد ماهیانه پرسنل (به صورت دستی یا فایل خروجی دستگاه حضور و غیاب) را وارد کرده سپس کارت ساعت را ذخیره می کنیم.

بعد از ذخیره کارت ساعت؛ محاسبات مربوط به حقوق، بیمه، مالیات حقوق انجام می شود و شما می توانید در قسمت گزارشات خروجیها و گزارشات مربوطه را تهیه نمائید.

همان طور که در گزارشات مشاهده می کنید می توانید فهرست بیمه، فهرست مالیات، خلاصه مالیات حقوق را تهیه  نمائید.

تهیه فهرست بیمه و دیسکت بیمه برای بارگذاری در سایت تامین اجتماعی

 

بعد از انتخاب ماه و کارگاه مورد نظر اطلاعات حقوق و بیمه نمایش داده می شود با انتخاب گزینه تهیه دیسکت بیمه، نرم افزار به شما دیسکت بیمه می دهد آنرا در مسیر مورد نظر ذخیره نمائید. این فایل قابل بارگذاری در سایت تامین اجتماعی است و نیاز به صرف وقت برای ثبت اطلاعات در سایت بیمه نیست.

 

چاپ خلاصه لیست بیمه

 

برای تهیه فایل های مالیات در قسمت گزارشات، گزینه خلاصه مالیات حقوق را انتخاب نمائید بعد از انتخاب ماه مورد نظر می توانید فایل مالیات را تهیه نمائید.

 

روی گزینه ساخت فایل های مالیات کلیک کرده و در مسیر مورد نظر فایل ها را ذخیره نمائید.