تکنولوژی

اصلاح نژاد گوسفند چیست؟

اصلاح نژاد می تواند توسط دام های برتر از نظر ژنتیکی ، از طریق روش های مختلف آمیزشی دام های برتری را ایجاد نماید. اصلاح نژاد سبب شده است که بهترین نژاد ها و دام و گوسفند و طیور از این طریق به دست بیایند بنابراین اصلاح نژاد یک امر بسیار مهم به حساب می آید که به اقتصاد جامعه نیز کمک زیادی می کند. بسیاری از انسان ها تراریخته و اصلاح نژاد را یکی میدانند در حالی که علم اصلاح نژاد با تراریخته کاملا متفاوت است.

تفاوت اصلاح نژاد با تراریخته

علم اصلاح نژاد علمی است که تثبیت کننده ی ژن های تاثیر گذار در تولید اقتصادی گوسفند زنده می باشد. در علم اصلاح نژاد گوسفندانی که از نظر ژنتیکی برتر از سایرین می باشند از طریق روش های مختلف آمیزشی مناسب ، گوسفندان برتری را ایجاد می کنند. اما تراریخته به گونه ای است که در آن ژنوم گوسفندان از طریق ژن های خارجی اصلاح می شوند و تولید این گونه دام ها بیشتر اهداف دارویی در پی دارد و بجز این کاربرد زیادی ندارد. که البته کاربرد های دیگری نیز دارد که از جمله ی آن ها ۱- بالا بردن توانایی دام ها در مقاومت آن ها در برابر بیماری ها ۲- تولید بیشتر شیر ۳- بهبود باروری و … .

به چه دلیل از علم اصلاح نژاد گوسفند استفاده می شود؟

با گذشت زمان و افزایش جمعیت نیاز مردم به مواد غذایی ، لبنیات ، پشم و .. روز به روز بیشتر می شود به همین دلیل تغییر دادن در ژن دام ها از جمله گوسفندان ضروری است که این تغییرات عباتند از ۱- بالا بردن عملکرد گوسفندان و انواع دام ها ۲- بهبود عملکرد دام ها و …
اهدافی که علم اصلاح نژاد دنبال می کند چیست؟
۱- سنتز نژاد های پر بازده انواع گوسفندان و سایر دام ها متناسب با شرایط آب و هوایی مختلف
۲- تهیه ی برنامه های شبیه سازی کامپیوتری برای اینکه نتیجه های بدست آمده از برنامه های اصلاح نژادی را ارزیابی کنند
۳- شناسایی و ارزیابی منابع ژنتیکی دام ها و حفظ آن ها
۴- مشخص کردن اقتصادی ترین و بهترین روش حفظ انواع منابع ژنتیکی دام
۵- بررسی روش های آمیخته گری دام
۶- انجام و اجرای آمیخته گری سازمان یافته برای تولید ترکیب سازگار با آب و هوا شرایط منطقه و ترکیب ژنتیکی جدید
۷- مشخص کردن برنامه های اصلاحی و اهداف گوناگون برای نژاد های مختلف گوسفندان
۸-  …. .

گوسفند

اصلاح نژاد چه کمکی به دامداران می کند ؟

پرورش گوسفندان بومی با توجه به بالا رفتن هزینه های تولید و فقر مراتع بدون اینکه در آن ها اصلاح نژاد صورت گیرد و همچنین پرورش گوسفندی که در یک سال فقط یه راس بره به دنیا می آورد صرفه ی اقتصادی نداشته و درآمد چندانی ندارد.

روش های اصلاح ژنتیکی

روش های اصلاح ژنتیکی در انواع حیوانات و گوسفندان به روش های مختلفی صورت می پذیرد که این روش ها عبارتند از : ۱- جفت گیری فامیل های مختلف یک نژاد ۲- آمیخته گری ۳- هم خوانی

۱    جفت گیری فامیل های مختلف یک نژاد یا (Out breeding)

در این روش نیز گوسفندانی با نسبت فامیلی بسیار دور که از یک نژاد می باشند با یکدیگر جفت گیری می کنند. روش جفت گیری فامیل های مختلف یک نژاد برای تهیه ی نژاد های خالص یکی از متداول ترین روش ها می باشد که معایبی که در روش هم خوانی وجود دارند را این روش دارا نمی باشد که این معایب را مطالعه خواهید کرد.

۲-    آمیخته گری یا (Cross dreeding)

در این روش دو گوسفند که نژاد های مختلفی با هم دارند اما از نظر ژنوتیپی خالص می باشند با یکدیگر آمیزش داده می شوند. بره های حاصل از این روش دارای تعداد بسیاری ژن  به صورت هتروزیگوت می باشد که بعضی ها را از مادر و بعضی ها را از پدر به ارث برده اند که در این نوع اصلاح نژاد تعداد ژن های بره بیشتر از تعداد گوسفندان والد آن می باشد. از روش آمیخته گری در مرغداری ها برای تهیه ی مرغ های گوشتی و تخمی و جوجه کبابی استفاده می کنند.

اصلاح نژاد

۳-    هم خوانی یا (Inbreeding)

در این روش گوسفندانی با هم جفت گیری می کنند که خویشاوندی نزدیکی با یکدیگر دارند. این روش از جفت گیری سبب می شود که در گله هتروزیگوتی کاهش یافته و هموزیگوتی افزایش یابد و همینطور در این روش فنوتیپ بره ها کاملا مشابه به پدر و مادر می باشد. ممکن است تعداد زیادی از صفات زشت و ناپسند به صورت مخفی و مغلوب در پدر و مادر وجود داشته باشد که پس از آنکه هم خوانی صورت گرفت این صفات با آنکه در پدر و مادر مخفی بودند اما در بره باهم ترکیب شده و به صورت هموزیگوت منتقل شوند که در این صورت این صفات ناپسند در گوسفند بره ظاهر می شود.