تقریبا ۳ میلیارد نفر یا حدود ۴۰ درصد جمعیت دنیا از دسترسی به اینترنت محروماند و از ۴٫۵ میلیارد نفر مشترک فعلی نیز خیلیها دسترسی به اینترنت پرسرعت، ارزان و باکیفیت ندارند. برای همین است که اخبار از راه رسیدن اینترنت ماهوارهای استارلینک بسیاری از کاربران را امیدوار کرده است. اینترنت ماهواره ای چیستادامه مطلب ...
تقریبا ۳ میلیارد نفر یا حدود ۴۰ درصد جمعیت دنیا از دسترسی به اینترنت محروماند و از ۴٫۵ میلیارد نفر مشترک فعلی نیز خیلیها دسترسی به اینترنت پرسرعت، ارزان و باکیفیت ندارند. برای همین است که اخبار از راه رسیدن اینترنت ماهوارهای استارلینک بسیاری از کاربران را امیدوار کرده است.
اینترنت ماهواره ای چیست ؟
اینترنت ماهوارهای پدیدهی جدیدی نیست و همین حالا نیز شرکتهایی وجود دارند که خدمات اینترنت ماهوارهای ارائه میدهند. بزرگترین ارائهدهندههای اینترنت ماهوارهای درحالحاضر دو شرکت ویاست (ViaSat) و هیوزنت (HughesNet) هستند. جالب است بدانید هر دو این شرکتها برای اولینبار در سال ۲۰۱۲ سرویس اینترنت ماهوارهای خود را ارائه دادند و هیوزنت ۱٫۳ میلیون نفر مشترک در آمریکا دارد.
اما چرا این بار داستان فرق میکند و همهی دنیا با اشتیاق فراوان اخبار پروژهی استارلینک را دنبال میکنند و بیصبرانه منتظر عرضهی اینترنت ماهوارهای اسپیس ایکس هستند؟
جواب پرسش بالا در تفاوت سیستم منظومهی ماهوارهای استارلینک با دیگر منظومههای ماهوارهای اینترنتی نهفته است:
- استارلینک قرار است جهانی باشد و ازلحاظ تئوری قابلیت سرویسدهی آن مختص منطقهی جغرافیایی خاصی نخواهد بود.
- استارلینک باتوجهبه تعداد بیشتر ماهواره، پهنای باند بسیار بیشتری خواهد داشت و درنتیجه به کاربران بسیار بیشتری سرویس خواهد داد.
- ازهمه مهمتر، استارلینک سرعت بسیار بیشتر و تأخیر یا Latency بسیار کمتری نسبت به دیگر اینترنتهای ماهوارهای دارد.
تأخیر پایین و سرویس جهانی
تا پیش از این یکی از مهمترین معایب اینترنت ماهوارهای، تأخیر (Latency) بسیار بالای آن و محدود بودن سرویس به یک کشور یا قارهی خاص بوده است. دلیل این تأخیر زیاد و محدودیت جغرافیایی این است که شرکتهای ارائهدهندهی خدمات اینترنت ماهوارهای تا پیش از این ماهوارههای خود را در مدار زمین ثابت یا GEO قرار میدادند. سرعت گردش ماهوارههایی که در این مدار قرار میگیرند، برابر با سرعت چرخش زمین به دور خود است و درنتیجه ماهواره عملا از دید ناظر زمینی در یک نقطهی ثابت در آسمان ثابت باقی میماند.
همچنین ارتفاع ۳۵ هزار کیلومتری مدار این ماهوارهها باعث میشود تأخیر اینترنتی که ارائه میدهند در بهترین حالت به ۵۵۰ میلیثانیه و درعمل تا ۶۰۰ میلیثانیه برسد. چنین میزان تاخیری سرویسهای اینترنت ماهوارهای سنتی را برای مصارفی مثل ارتباط صوتی-تصویری و بازیهای ویدیویی بسیار نامناسب یا حتی عملا غیرقابل استفاده میکند.
اما ماهوارههای استارلینک قرار است در مدار پایینی زمین یا LEO با ارتفاع ۵۰۰ کیلومتر در فاز اول و ۳۰۰ کیلومتر در فازهای بعدی (یعنی ۷۰ تا ۱۰۰ برابر نزدیکتر از ماهوارههای مدار GEO) قرار بگیرند. همین موضوع باعث میشود تأخیر اینترنت ماهوارهای استارلینک ازلحاظ تئوری حتی از فیبر نوری هم کمتر باشد.
اما چطور ممکن است سیگنالی که بهفضا میرود و دوباره بهزمین باز میگردد، از سیگنالی که درون فیبر نوری مسیر کوتاهتری را طی میکند سریعتر به مقصد برسد؟ پاسخ در تفاوت سرعت حرکت نور و امواج اکترومغناطیسی در شیشه (فیبر نوری) و خلاء نهفته است: سرعت نور در فیبر نوری تنها دوسوم سرعت حرکت امواج الکترومغناطیسی در خلا است.
باتوجهبه نتایج تستهای سرعتی که بهتازگی منتشر شده، مشخص شده است که میزان تأخیر اینترنت استارلینک فعلا بین ۳۰ تا ۹۰ میلیثانیه است و حتی بعضی کاربران میزان تأخیر ۲۰ و ۲۱ میلیثانیه نیز گزارش دادهاند.
ایلان ماسک نیز پیش از این گفته بود با اجرایی شدن فاز بعدی، میزان تأخیر استارلینک میتواند تا ۸ میلیثانیه هم کاهش پیدا کند. این یعنی برای اولینبار میتوان از اینترنت ماهوارهای برای مصارفی مانند تماس صوتی و تصویری و بازیهای ویدیویی استفاده کرد.
سرعت و ظرفیت بالا
یکی دیگر از معایب اینترنت ماهوارهای تا پیش از این کم بودن تعداد ماهوارههای موجود در مدار بود که باعث میشد کاربران زیادی مجبور شوند پهنای باند یک ماهواره را با یکدیگر بهاشتراگ بگذارند که درنتیجه سرعت مشترکین اینترنت ماهوارهای را کاهش میداد. کم بودن تعداد ماهوارهها همچنین باعث محدود شدن تعداد کاربران بالقوه نیز میشود. برای مثال حتی اگر ویاست و هیوزنت پوشش جهانی داشتند، برای جلوگیری از افت شدید سرعت نمیتوانستند به دهها یا صدها میلیون نفر سرویسدهی کنند.
اسپیس ایکس اما قصد دارد تعداد ماهوارههای بسیار بیشتری برای ارائهی اینترنت به فضا ارسال کند. اگر همهچیز طبق برنامه پیش برود، اسپیس ایکس با حداقل ۱۰ پرتاب دیگر در سال جاری میلادی، تعداد ماهوارههای فعالش در مدار زمین را به بیش از هزار میرساند. در پایان فاز اول تعداد ماهوارههای اسپیس ایکس بیشتر از ۴هزار عدد خواهد بود و درنهایت مجموع تعداد ماهوارهها به تعداد باورنکردنی ۴۰ هزار میرسد.
برای مقایسه، ویاست درحالحاضر تنها ۴ ماهواره در مدار زمین دارد. جالب است بدانید تا قبل از شروع پروژهی استارلینک فقط حدود ۱۵۰۰ ماهوارهی فعال در مدار زمین وجود داشت. این یعنی اسپیس ایکس قرار است بیشتر از ۲۵ برابر تعداد کل ماهوارههای فعالی که هماکنون در مدار زمین وجود دارند، ماهواره به فضا ارسال کند.
منبع : زومیت
کوچک کردن
اینترنت چیه ؟ اینترنت (Internet)، در اصل یک شبکه است که از اتصال کامپیوترهایی در سرتاسر جهان شکل گرفته برای نقل و انتقال اطلاعات و به عبارت Interconnected computer networks اشاره داره که به معنای شبکههای کامپوتری به هم پیوسته است. این کلیت ماجراس که کامپیوترهایی در سرتاسر جهان به هم وصل میشن و اطلادامه مطلب ...
اینترنت چیه ؟
اینترنت (Internet)، در اصل یک شبکه است که از اتصال کامپیوترهایی در سرتاسر جهان شکل گرفته برای نقل و انتقال اطلاعات و به عبارت Interconnected computer networks اشاره داره که به معنای شبکههای کامپوتری به هم پیوسته است.
این کلیت ماجراس که کامپیوترهایی در سرتاسر جهان به هم وصل میشن و اطلاعات نقل و انتقال میکنند.
اما تعداد زیادی سخت افزارهای فیزیکی (از کابل های در سطح شهر و یا کف اقیانوس گرفته تا ماهوارههایی که در فضا به دور زمین میچرخن) وجود داره که این ارتباط رو امکان پذیر میکنه.
و همچنین تعدادی نرم افزار در پس زمینه کار وجود داره که به شما اجازه میده مثلا یک وبسایت رو سرچ کنید و درخواستی که دادین رو ببینید…
بزارید مثال بزنم تا موضوع روشن تر بشه :
دو تا لپتاپ رو از طریق کابل شبکه به هم متصل کنید.
تبریک میگم ، شما یک شبکه ایجاد کردید (LAN)
حالا تصور کنید هر دستگاهی (device) مثل موبایل،لپتاپ،تبلت،تیوی و یا هر دستگاه الکترونیکی دیگه ای رو از طریق WiFi به مودم ویا روتر وصل کرده باشید. که در این صورت هم یک شبکه ایجاد کردید.(WLAN)
به همین صورت یک شبکه ی شهری (MAN) و یا در سطح گسترده تر شبکه WAN رو در نظر بگیرید مثل شبکه ی ۴G که برای موبایل ها وجود داره.
البته بهترین مثال شبکه WAN خود اینترنت هست !
اینترنت چطوری کار میکنه ؟
وقتی که شما از طریق مرورگر به یک وبسایت وصل میشوید، اتفاقات زیادی میوفته تا وبسایت مورد نظر رو مشاهده کنید !
وقتی که آدرس یک وبسایت رو در مرورگر وارد میکنید، کامپیوتر شما نمیتونه مستقیما تیکه های اطلاعات یا بسته ای از داده ها (packet of data) رو برای کامپیوتر ویا سروری که بر روی آن وبسایت مورد نظر قرار داره رو ارسال کنه.
در عوض این بسته های حاوی اطلاعات به مودم ویا روتر ارسال میشود ، به علاوه اطلاعاتی در مورد اینکه این اطلاعات قراره به کجا فرستاده بشه .
حالا مودم ویا روتر شما این اطلاعات رو به روترهای ISP (شرکت های ارائه دهنده خدمات اینترنت) شما ارسال میکند.
سپس ISP از طریق سرور DNS (سیستمی که تشخیص میده IP ویا آدرس پروتکل اینترنتی وبسایت موردنظر چیه؟) IP وبسایت مورد نظر رو پیدا کرده و باز به روترهای ISP های دیگه که ممکنه خارج از منطقه باشن ارسال کرده و سروری که فایل های وبسایت مورد نظر در اونجا قرار داره رو پیدا کرده و فایل ها رو به سیستم شما باز ارسال کرده و اون فایل ها توسط مرورگر تفسیر شده و به نمایش شما درمیاد تا یک صفحه وب رو ببینید.
به عنوان مثال برید به گذشته و جایی که ارسال نامه ها بصورت فیزیکی بود…
فرض کنید یک نامه برای ارسال به جناب x دارید!
نامه شما حاوی یک سری اطلاعاته که در اصل بصورت یک بسته پستی درومده و روی آن نوشته شده که باید به دست جناب x برسد که آدرسش مکان p است.
پستچی محلهی شما به صورت مستقیم نمیتونه بسته ی پستی را به کشور و یا قارهای دیگر ارسال کنه .در عوض جناب پستچی، اون رو به اداره پست منطقهی شما میبره و اداره پست محلهی شما هم بسته رو به اداره پست دیگری ارسال میکنه و این مراحل ادامه پیدا میکنه تا بسته شما به مقصد برسه.این روند ممکنه مدت زمان زیادی رو به خودش اختصاص بده به خاطر موانعی که بر سرراه وجود داره…
این مثال برای اینترنت صدق میکنه…
برای بسته هایی که به مقصد طولانی تری فرستاده میشن با نقل و انتقالات زیاد اطلاعات، زمان زیاد تری صرف میشه …
البته به این نکته قابل توجه که این اتفاقاتی که در اینترنت رخ میده مدت زمانی کمتر از ثانیه و حتی میلی ثانیه دارن.
داده ها میتونن مسیرهای زیادی رو دنبال کنن !
اینترنت جالبتر و پیچیدهتر از اون چیزی هست که به نظر میرسه…
با وجود شبکهای بزرگ از اتصال کامپیوترها در سرتاسر جهان قطعا یک مسیر برای نقل و انتقال دادهها وجود نداره !
ازونجا که شبکه ها به چندین شبکهی دیگر وصل هستند، یک شبکهی ممتد و به هم پیوستهی عظیم در جهان وجود داره.
و به این معنیه که بستهها (تیکههای کوچیک داده که بین دستگاهها ارسال میشن) میتونن از چندین مسیر برای مقصدی که قراره ارسال بشن، نقل و انتقال پیدا کنن.
به عبارت دیگه حتی اگر یک شبکه بین شما و وبسایتی که درخواست دادین از بین بره، دادهها از مسیر دیگه ویا شبکهی دیگه ای ارسال میشن.
نکتهی مهم اینکه روترها در طی مسیریابی که انجام میدن از پروتکلی استفاده میکنن تحت عنوان Border Getaway Protocol (BGP) به منظور بدست اوردن اطلاعاتی در مورد اینکه شبکه از بین رفته است یا نه و اینکه بهینه ترین مسیر برای انتقال کدومه و در کل ارتباط بین سیستم هارو فراهم میکنه و وجود این نوع پروتکل ها برای دسترسی به اینترنت ضروریه.
در اینترنت شبکهها به روش های مختلف و از مسیرهای مختلفی به هم متصل میشن و نرم افزارهایی که روی روتر اجرا میشن، همیشه برای یافتن بهینه ترین مسیر برای نقل و انتقال دادهها کار میکنن.
شما میتونید مسیری که روتر بستهها رو به مقصد میفرستن رو با استفاده از دستور مسیریابی پیدا کنید:
ما از نقل و انتقال بستهها حرف زدیم، اما اونا فقط تیکههایی از داده هستند. روترها با یکدیگر اتصال برقرار میکنن و دادهها را در قالب بسته انتقال میدن. روتر بعدی از اطلاعات مربوط به بسته استفاده می کند تا بفهمه به کجا میره و داده ها را به روتر بعدی در طول مسیر انتقال میده.
و در آخر به نظرم میشه اینطور هم توصیف کرد که اینترنت یک جهان از ۰ و ۱ هست (همونطور که میدونید ۰ و ۱ زبان کامپیوتر هاست )، چونکه این دستگاه ها و کامپیوترها هستن که به هم وصلن و باهم صحبت میکنن و ما آدما هستیم که بشون دستور میدیم و اونا رو کنترل میکنیم…
کوچک کردن