تکنولوژی چه شغل هایی را از بین میبرد؟

هوش مصنوعی و اتوماسیون شغل‌ها در آینده نزدیک می‌توانند اقتصاد کشورها را تا حد زیادی متحول کنند. اما سوالی که در اینجا باید مطرح کنیم این است که در این میان آیا شغل ما از این فرایند در امان خواهد بود؟

روی هم رفته و به‌صورت ساده، اتوماسیون به فرایندی گفته می‌شود که شرکت‌ها الگوریتم‌ها و ماشین‌ها را برای انجام کارهای مختلف جایگزین افراد می‌کنند تا دقیقا کار موردنظر را با سرعت بسیار بیشتر و هزینه بسیار کمتر انجام دهند. در حال حاضر، در بسیاری از صنایع روزبه‌روز شاهد افزایش بهره‌گیری از چنین رویکردی هستیم و بسیاری از شغل‌های سنتی تا ۱۰ سال آینده در کشورهای پیشرفته تا حد زیادی ناپدید خواهند شد. طبق گزارشی که یکی از موسسه‌های پژوهشی آمریکا منتشر کرده، طی ۱۰ سال آینده ۲۵ درصد از شغل‌های ایالات متحده آمریکا در معرض خطر جایگزینی قرار دارند.

خیزش ماشین‌ها

برخی از شغل‌ها از جمله اولین قربانیان اتوماسیون خواهند بود؛ شغل‌هایی که از آن‌ها به‌عنوان «خسته‌کننده و تکراری» یاد می‌شود. از بین آن‌ها می‌توانیم به کارهایی مانند وارد کردن داده‌ها، قفسه‌چینی فروشگاه‌ها و نمونه‌خوانی اشاره کنیم.

در سال ۲۰۱۷، یکی از سازمان‌های بریتانیا در این زمینه تحقیق گسترده‌ای را انجام داد. در نهایت به این نتیجه رسید که این شغل‌ها، در معرض بیشترین خطر از جانب هوش مصنوعی قرار دارند:

• پیش‌خدمت‌ها (۷۳ درصد)
• قفسه‌چین‌ها (۷۲ درصد)
• فروشندگان مبتدی (۷۱ درصد)
• دستیاران آشپزخانه (۶۹ درصد)

این روزها ربات‌ها و هوش مصنوعی با سرعت بسیاری زیادی در حال پیشرفت هستند. تکنولوژی بینایی کامپیوتری به حدی پیشرفت کرده که ربات‌ها به‌راحتی می‌توانند به بخش‌های مختلف انبار حرکت کنند و اجناس موردنظر خود را پیدا کنند. نه تنها این ربات‌ها می‌توانند شبانه‌روزی و با سرعت زیادی کار کنند، بلکه کارفرما دیگر نگران دردسرهای مربوط به سلامتی و ایمنی و افزایش هزینه‌ها هم نخواهد بود.

در همین رابطه، باید به شغل‌هایی اشاره کنیم که مهارت بالاتری نیاز دارند و برای انجام آن، باید آموزش‌های تخصصی پشت سر گذاشته باشند. علاوه بر این، شغل‌هایی که تا حد زیادی متکی به روابط اجتماعی هستند، امنیت بیشتری دارند.از بین آن‌ها می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• دندان‌پزشک‌ها (۲۱ درصد)
• معلم‌های مختص افراد ۱۱ تا ۱۸ ساله (۲۱ درصد)
• مقام‌های رده‌بالا در حوزه آموزش (۲۱ درصد)
• اساتید دانشگاه (۲۰ درصد)
• پزشک‌ها (۱۸ درصد)

شغل‌های خلاقانه و تخصصی چطور؟

اگر پزشک، هنرمند یا نویسنده هستید، شاید فکر کنید که هوش مصنوعی هیچ‌وقت نمی‌تواند شغل شما را به خطر بیندازد. اما چندان هم امیدوار نباشید. با پیشرفت فزاینده هوش مصنوعی، این تکنولوژی بیش از پیش وارد حوزه‌هایی می‌شود که در سیطره خلاقیت انسانی قرار می‌گیرند.

در حال حاضر، برخی از برنامه‌های مبتنی بر هوش مصنوعی موسیقی‌هایی را خلق می‌کنند که بسیاری از کارشناسان این حوزه، نمی‌توانند خلق موسیقی‌های مذکور توسط کامپیوتر را تشخیص بدهند. با کلیک بر این لینک، می‌توانید تعدادی از این آهنگ‌ها را گوش دهید.

این موضوع برای هنرمندان حوزه‌های دیگر هم صدق می‌کند. احتمالا اخیرا با نقاشی‌های خلق شده توسط هوش مصنوعی روبرو شده‌اید که مرتبا در این زمینه بهتر می‌شوند و حتی یکی از آن‌ها، می‌تواند سبک‌های هنری معروف را با دقت زیادی تقلید کند. از دیگر شغل‌هایی که در برابر پیشرفت‌های هوش مصنوعی در امان نیستند، می‌توانیم به نویسندگان و مترجمان اشاره کنیم. به‌عنوان مثال خبرگزاری آسوشیتدپرس، از چند سال قبل برای پوشش خبری لیگ‌های رده‌پایین بیسبال، از هوش مصنوعی استفاده می‌کند. این یعنی تا مدتی دیگر اخبار مربوط به رونمایی گوشی‌های جدید هم توسط هوش مصنوعی نوشته می‌شود.

 

آیا هیچ‌کس در برابر این فرایند در امان نیست؟

به لطف پیشرفت‌های همه‌جانبه در حوزه اتومبیل‌های خودران، رانندگان هم تا حد زیادی شغل خود را از دست می‌دهند. همچنین باید به پیشرفت گسترده پهپادهای نظامی اشاره کنیم که می‌توانند نیاز به نیروهای نظامی را تا حد زیادی کاهش دهند. با وجود تکنولوژی‌هایی مانند گوگل دوپلکس، افرادی مانند منشی‌ها هم کنار می‌روند و کارهای آن‌ها به دستیارهای دیجیتالی سپرده می‌شود.

باید به پیشرفت فناوری چاپ سه‌بعدی هم اشاره کنیم که دیر یا زود، بخش زیادی از شغل‌های مربوط به ساخت و ساز ساختمان‌ها را زیر سایه خود قرار می‌دهد و حتی در آینده‌ی نه‌چندان دور به جایی می‌رسیم که بخش‌های مختلف ساختمان در کارخانه‌ها ساخته می‌شوند و فقط در محل نصب، سر هم بندی خواهند شد.

ملاقات با ربات دکتر

حتی دکترها و پژوهشگرها هم نمی‌توانند نسبت به هجوم هوش مصنوعی خیال راحتی داشته باشند. پتانسیل یادگیری ماشینی آن‌چنان زیاد است که در یک پژوهش انجام شده، هوش مصنوعی با دقت ۹۵ درصدی توانسته تومور پوستی موسوم به ملانوما را تشخیص دهد و این رقم برای پزشک‌های متخصص فقط ۸۶.۶ درصد بوده است.

در سال گذشته، بیش از ۵ هزار ربات در حدود ۱ میلیون عمل جراحی نقش داشته‌اند. این ربات‌ها خسته نمی‌شوند، دسته‌های آن‌ها نمی‌لرزد و با دقت میکروسکوپی می‌توانند بخش‌های داخلی بدن انسان را مشاهده کنند. اگرچه این ربات‌ها فعلا به‌عنوان دستیار دکترها انجام وظیفه می‌کنند، ولی در آینده نه‌چندان دور قادر به انجام عمل‌های جراحی پیچیده هم خواهند بود.

 

محدودیت‌های اتوماسیون شغل‌ها

البته، وظیفه‌ی پزشک‌ها فراتر از تشخیص ملانوما و بیرون آوردن آن از بدن است. به همین خاطر، چنین افرادی به دلیل داشتن مهارت‌های گوناگون، نسبت به هوش مصنوعی از مزیت مهمی بهره می‌برند. برنامه‌های هوش مصنوعی معمولا برای انجام یک وظیفه خاص توسعه پیدا می‌کنند ولی انسان‌ها می‌توانند از مهارت‌های تخصصی گوناگونی بهره ببرند.

به همین خاطر تا آینده‌ی قابل پیش‌بینی، دکترها و آهنگ‌سازها به احتمال زیاد از ربات‌ها و هوش مصنوعی به‌عنوان دستیار خود استفاده خواهند کرد. چنین کاری، تأثیر زیادی در افزایش راندمان این افراد دارد. علاوه بر این، نباید تأثیرگذاری «عنصر انسانی» را دست کم بگیریم. مثلا اگرچه آهنگ‌های ساخته شده توسط هوش مصنوعی می‌توانند روزبه‌روز بهتر شوند، اما آهنگ‌های خلق شده توسط افراد هم همواره طرفداران پروپاقرص زیادی خواهند داشت و البته نباید اهمیت ترانه‌ها هم از قلم بیندازیم که به این زودی‌ها هوش مصنوعی نمی‌تواند آن‌ها را خلق کند.

خبر خوب

اگرچه این مطلب آینده تیره و تاریکی را برای انسان‌ها ترسیم می‌کند، ولی اوضاع آنچنان هم بد نخواهد بود. اول از همه، اتوماسیون شغل‌ها خبر خوبی برای مصرف‌کنندگان به حساب می‌آید. با این کار، هزینه‌ها پایین می‌آید و حق انتخاب افزایش پیدا می‌کند. این موضوع برای اقتصاد هم تأثیر مثبت زیادی به همراه دارد. طبق گزارش PWC، اتوماسیون شغل‌ها تا سال ۲۰۳۰ برای اقتصاد جهانی ۱۵ تریلیون دلار ارزش افزوده به ارمغان می‌آورد.

در حال حاضر، یکی از ایده‌های پرطرفداری که مطرح شده، موضوع «درآمد پایه همگانی» است. طبق این ایده، بخشی از درآمد حاصل شده از شغل‌های خودکار، به شهروندان ارائه شود تا تمام افراد بتوانند به‌صورت ماهانه حقوق مناسبی را دریافت کنند. اگرچه این ایده بسیار بلندپروازانه به نظر می‌رسد، اما برخی از سیاست‌مدارهای بلندپایه آمریکا از آن حمایت کرده‌اند. چنین طرحی در فنلاند مورد آزمایش قرار گرفته که به ۲۰۰۰ فرد بیکار حقوق ماهانه ۵۶۰ یورویی تعلق گرفته است.

این آزمایش البته بعد از ۲ سال با شکست مواجه شد و در آوریل ۲۰۱۸ متوقف شد. همانطور که مشخص است، ارائه‌ی چنین مقداری به تعداد زیادی از افراد کار چندان عملی محسوب نمی‌شود. اما زمانی که هوش مصنوعی و الگوریتم‌ها بتوانند میلیاردها دلار درآمد کسب کنند، شاید بتوان این طرح را عملی کرد. افراد زیادی همچنان امیدوار هستند که در آینده‌ی نه‌چندان دور، کار به عنوان یک ضرورت زندگی دیگر مطرح نباشد.

اما مساله‌ی اصلی در مورد فاصله اکنون تا چنین آینده‌ای است. در زمانی که اتوماسیون به‌طور همه‌جانبه شغل‌ها را نابود می‌کند، دولت‌ها تا مدت‌ها نمی‌دانند که باید چه کاری را انجام دهند. در چنین دورانی، احتمالا شاهد افزایش فقرا و حتی ناآرامی‌های شهری خواهیم بود. نابودی شغل‌ها مطمئنا با اعتراضات زیادی همراه می‌شود و این خشم گسترده تبعاتی به همراه خواهد داشت.

در هر صورت چنین طوفانی دیر یا زود فرا می‌رسد و با یادگیری مهارت‌های جدید، باید خودمان را برای این وضعیت آماده کنیم.

 

راهنمای جان سالم به در بردن از تهدید هوش مصنوعی

اگر می‌خواهید در چنین آینده‌ای همچنان کار خود را حفظ کنید تا کارتن‌خواب نشوید، می‌توان کارهایی را انجام داد. اول از همه، یادگیری مهارت‌های جدید به شدت توصیه می‌شود. فارغ از شغلی که در حال حاضر درگیر آن هستید، از یادگیری دست نکشید و مرتبا مهارت‌های جدید مفید یاد بگیرید.

به خاطر داشته باشید که هوش مصنوعی عمدتا شغل‌های تکراری را نابود می‌کند و شغل‌هایی که با حل مشکلات و تفکرات خلاقانه سر و کار دارند، به این زودی‌ها از جانب هوش مصنوعی در معرض خطر قرار نمی‌گیرند. اگر در حوزه IT فعالیت دارید، در بخش‌های مختلف مانند سرور، برنامه‌نویسی، طراحی وب و دیگر بخش‌ها مهارت خود را افزایش بدهید. با این کار می‌توانید در حوزه‌های مختلفی فعالیت داشته باشید. اگرچه بسیاری از شغل‌های مربوط به برنامه‌نویسی به هوش مصنوعی واگذار می‌شود، اما تا مدت‌ها برنامه‌نویسی‌های پیشرفته به دست انسان انجام خواهد شد. در ضمن نباید اهمیت بسیار زیادی ارتباطات انسانی و روابط عمومی را از قلم بیندازیم.

سخن آخر

باید این حقیقت را قبول کنید که ربات‌ها و هوش مصنوعی دیر یا زود شغل شما را از آن خود می‌کنند. چنین فرایندی از سال‌ها قبل آغاز شده و روزبه‌روز به سرعت آن افزوده می‌شود. در این زمینه، سوال مهمی که مطرح می‌شود این است که چه زمانی شغل شما نابود می‌شود. اگر شغلتان نیازمند مهارت پیچیده و چند جانبه‌ای است، احتمالا در برابر این فرایند در امان خواهید بود. همچنین این موضوع برای افرادی که شغلشان تا حد زیادی مربوط به آموزش و ارتباطات انسانی است، تقریبا صدق می‌کند. اما اگر شغل شما شامل انجام کارهای تکراری بدون خلاقیت است، بهتر است به فکر یادگیری مهارت‌های جدید موثر باشید.

 

اگر در این زمینه می‌خواهید اطلاعات دقیق‌تری دریافت کنید، می‌توانید به سایت WillRobotsTakeMyJob.com سر بزنید و عنوان شغلی خود را تایپ کنید. این سایت هم با توجه اطلاعات موجود، درصد خطر از دست رفت شغلتان را در ۲۰ سال آینده پیش‌بینی می‌کند. اگرچه چنین درصدی مطمئنا دقیق نیست، ولی می‌توانید دید بهتری نسبت به آینده شغلی خود پیدا کنید.

اگر می‌خواهید از اتوماسیون شغل‌ها و دوران شکوفایی هوش مصنوعی جان سالم به در ببرید، باید انعطاف‌پذیر باشید و با این شرایط خودتان را تطابق بدهید.

منبع: مجله دیجی کالا

کوچک کردن